Yuqori va o‘ta yuqori bosimli gaz razryadli lampalar
2 aprel 2018 yil 1 juftlikda institutimizning V o‘quv binosi 602 auditoriyada “Elektrotexnologiyalar va elektr jihozlardan foydalanish” kafedrasi dotsenti, t.f.n Bayzakov Taxir Mirzanovichning 3 bosqich talabalariga “Yuqori va o‘ta yuqori bosimli gaz razryadli lampalar” mavzusida ochiq ma’ruzasi bo‘lib o‘tdi. Ma’ruzada “Bosh maxsus konstruktorlik byurosi – Agromash Aksionerlik jamiyati” yetakchi ilmiy xodimi Bekzod Choriev, “Elektrotexnologiyalar va elektr jihozlardan foydalanish” kafedrasi professor-o‘qituvchilari hamda institut O‘quv-metodika boshqarmasi metodisti Maftuna Toshevalar ishtirok etishdi. Ma’ruzachi o‘z ma’ruzasini mavzuga oid umumiy ma’lumotlar berish bilan boshladi:
- Simobli gaz razryadli lampalar optik nurlanishni generatsiyalash (ishlab chiqarish) uchun simob bug‘laridagi gaz razryadlaridan fodalanadigan yorug‘likning elektr manbaidir. Simobli lampalar gaz razryadli lampalarning bir turidir.
- Yoritish bo‘yicha Xalqaro komissiya tasdiqlagan Xalqaro yorug‘lik texnikaviy lug‘at tarkibiga “razryad lampa” termini kiritilgan.
- To‘ldirilish bosimiga bog‘liq xolda Past bosimli RL (PBRL), yuqori bosimli (YuBRL) va o‘ta yuqori bosimli (O‘YuBRL) ajratilinadi
- PBRL-simob bug‘larining parsial bosimi 100 Pa gacha ; YuBRL-100 kPa atrofida O‘YuBRL-1 MPa va undan yuqori bo‘ladi.
- YuBRL-mo‘ljali bo‘yicha umumiy qo‘llaniladigan va maxsusga bo‘linishini aytib o‘tdi.
Shundan so‘ng o‘qituvchi talabalarga:
Yuqori bosimli lampa lampasining afzalliklari:
1) har xil kichik va katta quvvat birligiga ishlab chiqiladi;
2) atrof muxitni sharoiti lampaning asosiy parametrlariga ta’sir etmaydi;
3) lyuminessent lampalarga qaraganda ITA da mis va po‘lat kam sarflanadi;
4) uncha katta bo‘lmagan razmerga ega.
hamda kamchiliklari:
1) nurlanishning spektr tarkibi uncha qoniqarli emas;
2) tashqi kolbaning xarorati katta bo‘lgani uchun tashqaridan tushgan nam tomchi uni parchalanishiga olib kelishi mumkin;
3) qaytadan yonish uchun 10-15 minut tanaffus talab qilinadi;
4) yorug‘lik oqimini lipillashi lyuminessent lampanikiga qaraganda ko‘proq;
5) faqat o‘zgaruvchan tokda ishlashi hamda dars mobaynida talabalar lampalarni o‘zlari tekshirib ishlash jarayoni, har bir element funksiyalarini bilib olishdi.
O‘quv-metodika boshqarmasi metodisti Maftuna Tosheva axboroti